به‌کارگیری رویکرد سیستمی در شناخت عوامل مؤثر بر مصرف انرژی و انتشار CO2 در بخش حمل‌ونقل شهری؛ مطالعۀ موردی: شهر تهران

نویسندگان

دانشگاه خوارزمی

چکیده

روند کنونی افزایش مصرف انرژی در جهان، بشر را با دو بحران بزرگ روبه‌رو کرده است: نخست، آلودگی محیط‌زیست و دیگری شتاب فزاینده در جهت به پایان بردن منابع انرژی. ذخیرۀ انرژی و کاهش آلاینده‌ها در سطح شهر نقش حیاتی در فرایند حفظ انرژی موجود و کاهش انتشار آلاینده‌ها ایفا می‌کند. در این بین، بخش حمل‌ونقل به‌واسطۀ اهمیت و جایگاهی که در این موضوع دارد، توجه دوچندان را می‌طلبد و می‌تواند سالانه مقادیر قابل ‌توجهی صرفه‌جویی اقتصادی برای مردم و دولت‌ها، به‌وسیلۀ کاهش مصرف انرژی و اثرات نامطلوب زیست‌محیطی، کاهش زمان سفر و تأخیرهای ناخواسته به ارمغان آورد. به همین دلیل در پژوهش حاضر مهم‌ترین پارامترهای مؤثر بر انتشار آلاینده‌های زیست‌محیطی در بخش حمل‌ونقل شهری تعیین و مدل سیستم دینامیک حمل‌ونقل شهری تهران ایجاد شد و بر اساس آن با استفاده از تحلیل‌های کمّی، شش سناریوی حفظ وضعیت فعلی، بهبود حمل‌ونقل عمومی، پیشرفت فناوری، مدیریت قوانین و مقررات، مدیریت تقاضای سفر و سناریوی جامع ارائه گردید. از نتایج مشاهده شد سناریوی CP < /span> بهترین عملکرد را داشته و با اجرای همزمان سناریوها باعث می‌شود هرکدام از آن‌ها نقش خود را در بهبود وضعیت ایفا کرده و میزان مصرف انرژی و انتشار CO2 به میزان قابل توجهی کاهش یابد.

کلیدواژه‌ها


[1] ترازنامۀ انرژی کل کشور در سال‌های مختلف. [2] Liu, X., Ma, S., Tian, J., Jia, N. and Li, G., "A system dynamics approach to scenario analysis for urban passenger transport energy consumption and CO2 emissions: A case study of Beijing", Energy Policy, 85, pp.253-270, 2015. [3] Wang, C., Cai, W., Lu, X. and Chen, J., "CO2 mitigation scenarios in China’s road transport sector", Energy Conversion and Management, 48(7), pp.2110-2118, 2007. [4] Feng, Y.Y., Chen, S.Q. and Zhang, L.X., "System dynamics modeling for urban energy consumption and CO 2 emissions: a case study of Beijing, China", Ecological Modelling, 252, pp.44-52, 2007. [5] Morrow, W.R., Gallagher, K.S., Collantes, G. and Lee, H., "Analysis of policies to reduce oil consumption and greenhouse-gas emissions from the US transportation sector", Energy Policy, 38(3), pp.1305-1320, 2010. [6] Wang, H., Fu, L. and Bi, J., "CO2 and pollutant emissions from passenger cars in China", Energy Policy, 39(5), pp.3005-3011, 2011. [7] Vafa-Arani, H., Jahani, S., Dashti, H., Heydari, J. and Moazen, S., "A system dynamics modeling for urban air pollution: A case study of Tehran, Iran", Transportation Research Part D: Transport and Environment, 31, pp.21-36, 2014. [8] Hao, H., Geng, Y., Wang, H. and Ouyang, M., "Regional disparity of urban passenger transport associated GHG (greenhouse gas) emissions in China: a review", Energy, 68, pp.783-793, 2014. [9] Chiou, Y.C., Wen, C.H., Tsai, S.H. and Wang, W.Y., "Integrated modeling of car/motorcycle ownership, type and usage for estimating energy consumption and emissions", Transportation Research Part A: Policy and Practice, 43(7), pp.665-684, 2009. [10] Rentziou, A., Gkritza, K. and Souleyrette, R.R., "VMT, energy consumption, and GHG emissions forecasting for passenger transportation", Transportation Research Part A: Policy and Practice, 46(3), pp.487-500, 2012. [11] Mustapa, S.I. and Bekhet, H.A., "Analysis of CO 2 emissions reduction in the Malaysian transportation sector: An optimisation approach", Energy Policy, 89, pp.171-183, 2016. [12] Ercan, T., Onat, N.C. and Tatari, O., Investigating carbon footprint reduction "potential of public transportation in United States: A system dynamics approach", Journal of Cleaner Production, 133, pp.1260-1276, 2016. [13] Ratanavaraha, V. and Jomnonkwao, S., "Trends in Thailand CO 2 emissions in the transportation sector and Policy Mitigation", Transport Policy, 41, pp.136-146, 2015. [14] Rahman, S.M., Khondaker, A.N., Hasan, M.A. and Reza, I., "Greenhouse gas emissions from road transportation in Saudi Arabia-a challenging frontier", Renewable and Sustainable Energy Reviews, 69, pp.812-821, 2017. [15] Yang, W., Li, T. and Cao, X., "Examining the impacts of socio-economic factors, urban form and transportation development on CO 2 emissions from transportation in China: A panel data analysis of China's provinces", Habitat International, 49, pp.212-220, 2015. [16] آمارنامۀ شهر تهران در سال‌های مختلف. [17] Sterman, J., "Instructor's manual to accompany business dyanmics: systems thinking and modeling for a complex world", McGraw-Hill. 2000. [18] Gholi, H. and Kermanshah, M., "Evaluation of effective factors on service quality of urban bus", The 15Th International Conference on Traffic and Transportation Engineering: Tehran, Iran, 2016. [19] Ponrahono, Z., Bachok, S., Ibrahim, M. and Osman, M.M., "Assessing passengers’ satisfaction level on bus services in selected urban and rural centres of peninsular malaysia", Procedia-Social and Behavioral Sciences, 222, pp, 2016. [20] ناصحی، محمداسماعیل، «شناوری جمعیت در ایران»، گروه پژوهشی آمارهای اقتصادی پژوهشکده آمار، 1387.