تحلیل عددی و میدانی مکانیزم انفجار تک چال در توده‌سنگ کنگلومرای سد گتوند علیا

نویسندگان

دانشگاه کاشان

چکیده

در بررسی‌های تحلیلی، میدانی و آزمایشگاهی، برای تشریح چگونگی بارگذاری دینامیکی حاصل از انفجار، روابط متفاوتی توسط محققان مختلف ارائه شده است. نحوۀ بارگذاری دینامیکی، مقدار حداکثر فشار و نحوۀ افت فشار پس از خیز می‌تواند بر نتایج شبیه‌سازی عددی مؤثر باشد. بررسی‌های عددی نشان می‌دهد که لرزش‌های حاصل از انفجار، ناحیۀ خرد شده و طول ترک‏های شعاعی اطراف چال، به سه فاکتور حداکثر فشار، زمان اعمال بارگذاری و نوع تابع تشریح‌کنندۀ پالس انفجار که در مجموع بیانگر سطح زیر منحنی فشارـ زمان است، وابسته‌اند. در این مقاله، روابط مختلف بارگذاری دینامیکی در نرم‏افزار عددی المان مجزای UDEC شبیه‌سازی شده و نتایج آن با آزمایش میدانی انفجار PETN در توده‏سنگ کنگلومرای منطقۀ سد گتوند علیا مقایسه گردیده است. با توجه به خصوصیات متقابل ماده منفجره و توده‌سنگ، حداکثر فشار انفجار اعمال شده به دیوارۀ چال با استفاده از روابط نیمه‌تجربی لیو و تیدمان و رابطۀ گاما، برابر 59/4 گیگا پاسکال در نظر گرفته شده است. در آزمایش‌های میدانی، طول ترک‏های شعاعی 1 متر و لرزش‌های ناشی از انفجار در فواصل 5 و 12 متری به ترتیب، برابر با 36/42 و 91/7 میلی‌متر بر ثانیه اندازه‌گیری شد. نتایج بررسی‌های عددی نشان می‌دهد که تابع پیشنهادی یون و ژئون، انطباق مناسبی با اندازه‌گیری‌های میدانی دارد.

کلیدواژه‌ها